De kunst van het solliciteren

24 oktober 2019

Veel kandidaten zijn niet goed voorbereid als het gaat om solliciteren en ten onrechte wordt gedacht dat het sollicitatieproces nog niet is begonnen zodra men bij een executive search bureau binnenkomt. Niets is minder waar. Deze bureaus zijn de schakel tussen klant en kandidaat, “there is no second change for a first impression”

Dus wat maakt jou nou uniek en onderscheidend tijdens een sollicitatiegesprek? En hoe zorg je dat jouw vakbekwaamheid en persoonlijkheid tot volledige uitdrukking komt in het sollicitatieproces? Jezelf goed voorbereiden, weten wat je wilt en moeite doen voor je mogelijke nieuwe opdrachtgever, ook met tussenkomst van een executive search bureau is “key”.

Waar sta ik, wat wil ik? Zijn je pijlen gericht op senior-management, specialistisch consultant, data-analist of toch CFO? Welke werkomgeving spreekt je aan? In welke regio wil je werken? In welke branche en organisatie en met welke bedrijfsgrootte? Maak een sterkte- zwakteanalyse van jezelf; wees daarbij eerlijk, gebruik eventuele assessmentuitslagen, je beoordelingen bij vorige functies en de mening van mensen om je heen. Zorg dat je goed voorbereidt bent op de meest voorkomende vragen zodat je niet voor verassingen staat. Waar sta je qua opleiding en werkervaring? Bied je privé-situatie veel flexibiliteit of heb je een gezin te onderhouden? Kortom, hoe zit het met je work-life-balance? En vooral: wat is op basis van deze gegevens de meest logische (volgende) stap om te zetten? Ligt deze stap in de lijn met wat je ervoor deed? In deze fase onderwerp je jezelf aan intervisie.

Bied je keuze binnen afzienbare tijd een reëel perspectief op een baan? Veelal kunnen bureaus je helpen, overleg en bespreek je mogelijkheden. Neem de tijd om de website van de bureaus maar ook van mogelijke opdrachtgevers te bestuderen en met gerichte vragen te komen specifiek voor jouw branche en interessevlak.

Een goed verzorgd en eigentijds cv, daar maak je indruk mee. Lettertypes als Times New Roman of Comic Sans zijn achterhaald en wellicht leuk om privé te gebruiken, maar laat het in zakelijke correspondentie achterwege. Kies voor een lettertype van deze tijd en verwar modern niet met lekker creatief knutselwerk. De inhoud komt op de eerste plaats. En check je brief voor verzending nog eens op een heldere structuur en verzorgd taalgebruik. En als laatste: vergeet de spellingscontrole niet. Als je je brief stuurt naar een executive search bureau, zorg dan voor een passend begeleidend schrijven die ertoe doet en niet alleen een korte aankondiging, nogmaals, zij zijn de poortwachters voor veel belangrijke functies.

Bij motivaties geldt: vermijd standaardteksten (‘ik las uw advertentie en besloot …’) en benadruk recente werkervaring, de span of control en relevante, behaalde successen zoals een succesvolle strategische verandering of verbeterde klantloyaliteit en omzet. Begin met de meest recente werkervaring bovenin en vul dit aan met voor de functie relevante diploma’s en certificaten. Geef geen verouderde informatie, en drie A4-tjes is echt het maximum, 2 A4-tjes is beter. Kort en zakelijk.

Ben je bewust van je ‘electronic footprint’, oftewel: wat is er op internet over jou te vinden? Realiseer je dat werkgevers in toenemende mate Facebook, LinkedIn en lidmaatschappen van communities en sociale netwerken gebruiken om zich vooraf een beeld over je te vormen.
Koppel je LinkedIn-profiel aan een privé e-mailadres. Zo kun je ook vanuit huis communiceren via LinkedIn. Maar belangrijker nog: je raakt de toegang tot je opgebouwde contacten niet kwijt als je een nieuwe job gevonden hebt.

Hoe presenteer jij je? Maak het jezelf makkelijk: ga bij ieder eerste gesprek hetzelfde gekleed. Voor de heren geldt: een nette 5-pocketbroek of pantalon met een modern colbertje of een tweedelig pak. Kies alleen bij een hele formele organisatie zoals een aantal financiële instellingen voor een stropdas. Voor de dames geldt: zakelijk netjes, professioneel gekleed. Met je kledingkeuze maak je duidelijk hoe je over het gesprek denkt. In alle gevallen geldt: beter een tikje overdressed dan underdressed. Daarmee laat je zien dat jij het sollicitatiegesprek belangrijk vindt en je gesprekspartners serieus neemt.

Probeer tijdens het sollicitatiegesprek geen wenselijke antwoorden te geven, maar luister en reageer. Illustreer met voorbeelden uit eerdere werksituaties. Blijf bondig, zakelijk en concreet en wees jezelf. Vergeet niet dat een sollicitatiegesprek bij uitstek de kans biedt om de organisatie en de medewerkers beter te leren kennen. Wacht dan ook niet alleen vragen van de ander af, maar stel ze ook zelf. Stimuleer de interactie en toon belangstelling in de ander. Vraag bijvoorbeeld: hoe bent u hier terechtgekomen? Kunt u de organisatiecultuur eens beschrijven. Hoelang werken mijn mogelijk toekomstig collega’s al op de afdeling? Welke tips heeft u voor me als ik hier begin? Ten slotte: ben niet al te kritisch op je (vorige) werkgever

Voordat je met je werkgever in onderhandeling gaat over je salaris, heb je mogelijk nog onvoldoende zicht op een reëel salaris voor de functie. Google eens op salariskompas of check op HR- en werksites naar wat je met jouw werkniveau en ervaring waard bent. Tel daarbij op ook de secundaire arbeidsvoorwaarden. Denk bijvoorbeeld aan pensioenregeling, een collectieve zorg- en schadeverzekeringen, een ouderschapsregeling en verlofdagen. Ze vertegenwoordigen allen financiële waarde. Maak je een stap naar een functie hoger dan je vorige, weet dan dat voor elke stap 5 tot 15 procent salarisverhoging reëel is.
Kom dus goed voor de dag bij een executive search bureau en zorg dat je volledig en voorbereid gaat solliciteren. Want het is een erop of eronder op de huidige arbeidsmarkt.

Succes!